Otpremnica je dokument robnog knjigovodstva kojim se evidentira:
- -izlaz robe iz skladišta (magacina) prodavca (trgovca), kao i
- -finansijsko zaduženje kupca.
Otpremnica nastaje u momentu izvršenja naloga kupca. Trgovac obavezno uz robu koju šalje kupcu dostavlja i otpremnicu koja se sačinjava u tri primerka, i to za:
- 1. kupca
- 2. magacin trgovca
- 3. računovodstvenu službu trgovca.
U trgovini su u primeni računarski programi pomoću kojih se sačinjava otpremnica i automatski ažuriraju dokumenti na koje otpremnica utiče ili u kojima treba da bude prikazana. Otpremnica se kod prodavca prikazuje u Knjizi evidencije prometa i usluga (KEPU) na strani razduženja.
U lager listi količina robe na lageru se umanjuje za količinu koja se nalazi na otpremnici. U magacinskoj kartici (kartici robe) prikazuju se promene koje se odnose na svaki artikal koji se nalazi na otpremnici.
Postoji i interna otpremnica – dokument robnog knjigovodstva koji služi za prenos robe između poslovnih jedinica (magacina) istog pravnog lica. Prilikom prenosa robe između poslovnih jedinica, pored interne otpremnice, sačinjava se i interna kalkulacija. Interna otpremnica se sačinjava za poslovnu jedinicu iz koje se roba otprema, a interna kalkulacija za poslovnu jedinicu u koju se roba prima.
Zakonom o trgovini u članu 35. propisano je da je trgovac dužan da poseduje isprave o proizvodnji, odnosno nabavci, prevozu, skladištenju i prodaji robe, gde spada i otpremnica. Robu u prevozu moraju da prate ove isprave koje su u neposrednoj vezi sa njenim prevozom i one moraju biti u originalu ili kopiji, odnosno u pisanoj ili elektronskoj formi.
Članom 37. stav 1. Zakona propisano je da je trgovac dužan da vodi evidenciju o nabavci, prodaji i prodajnoj ceni robe, kao i druge evidencije o isporuci, odnosno prevozu robe. Istim članom je propisano da se ova evidencija vodi na osnovu isprava iz člana 35. Zakona, kao i drugih isprava o prometu robe, odnosno usluga. Trgovac je dužan da poseduje isprave o prodaji usluga, kao i isprave koje prema posebnim propisima prate pružanje određenih usluga.
Pravilnikom o evidenciji prometa robe i usluga, koji je donet na osnovu Zakona o uslovima za obavljanje prometa robe, vršenje usluga u prometu robe i inspekcijskom nadzoru, propisano je da privredna društva i druga pravna lica i preduzetnici koji obavljaju promet robe ili vrše usluge u prometu robe (obveznici) vode evidenciju o primljenoj i prodatoj, odnosno isporučenoj robi i izvršenim uslugama u KEPU, koji je odštampan uz Pravilnik i čini njegov sastavni deo.
Knjiženje u KEPU, saglasno Pravilniku, vrši se na osnovu verodostojnih knjigovodstvenih isprava. Pravilnik propisuje da isprava koja prati robu i na osnovu koje se vodi evidencija mora biti u originalu i, pored ostalog, obavezno da sadrži podatke o odgovornom licu koje tu ispravu potpisuje, odnosno overava je pečatom i odgovara za tačnost podataka unetih u tu ispravu (ime i prezime, adresa, broj telefona i drugi kontakt podaci za proveru tačnosti sadržine unete u ispravu).